ELEKTRODE EZ-8RC 2,0*300mm - 3,5/17,50kg (podobno Jadran S / Rutilen 1000S) (Cena za kg) Skip to the end of the images gallery Skip to the beginning of the images gallery
Telečji vrat brez kosti (1 kg) 18,40 €. Meso z vlakni ter malo kitami toda skoraj brez maščob. Zelo primerno za golaž, obaro ter ragu. Pakirano v vakumski embalaži. Hranimo pri temperaturi do +4 °C! Rok trajanja v originalni embalaži: 28 dni. Dodaj v košarico.
APC SMT2200RMI2UC UPS 2200VA/1980W Karakteristike Funkcije (opis): Zamenska baterija: 1 x RBC43 Kapacitet: 2200VA / 1980W Topologija: Line-Interactive Napon:
rtęć translation | Polish-English dictionary. mercury n. W warunkach naturalnych rtęć występuje w wielu formach. Mercury occurs naturally in the environment and exists in different forms. Chcemy od pana kupić czerwoną rtęć. We want to buy red mercury from you. Ale rtęć w tej temperaturze jest płynna. Except mercury's liquid at this
Saga o ludziach lodu. Voucher na prezent. Rtęć na Allegro.pl - Zróżnicowany zbiór ofert, najlepsze ceny i promocje. Wejdź i znajdź to, czego szukasz!
Vay Tiền Nhanh Chỉ Cần Cmnd. Usługi utylizacji i unieszkodliwiania odpadów CENY NETTOUtylizacja odpadówUsługaIle kosztuje?Baterie i akumulatory1,6 - 5 zł/kgLampy fluorescencyjne (świetlówki)3,5 zł/kgLampy rtęciowe9 zł/kgMagnetyczne i optyczne nośniki informacji1,6 - 5 zł/kgMateriały izolacyjne1,7 - 7 zł/kgMetale0,2 - 1,6 zł/kgOdczynniki chemiczne9,5 zł/kgOdpadowy toner drukarski1,6 - 3,6 zł/kgOdpady farb i lakierów3,6 - 9,5 zł/kgOdpady z przemysłu gumowego i produkcji gumy1,2 - 1,7 zł/kgOpakowania po aerozolach18 zł/kgOpakowania po substancjach niebezpiecznych9,5 zł/kgZużyte grzejniki olejowe2 - 2,6 zł/kgPrzyjęcie odpadów do unieszkodliwieniaUsługaIle kosztuje?Drewno153 - 361 zł/MgGleba i ziemia (w tym kamienie)1 - 261 zł/MgGruz ceglany40 - 262 zł/MgMateriały konstrukcyjne170 - 268 zł/MgMinerały (np. piasek, kamienie)5 - 262 zł/MgOdpady tytoniowe55 - 89 zł/MgOdpady z betonu oraz gruz betonowy40 - 262 zł/MgOdpady z budowy, remontu i demontażu10 - 262 zł/MgOdpady z gospodarki leśnej55 - 200 zł/MgOdpady z innych materiałów ceramicznych12 - 101 zł/MgOdpady z remontów i przebudowy dróg217 - 268 zł/MgOdzież170 - 217 zł/MgOpakowania wielomateriałowe120 - 217 zł/MgOpakowania z drewna1 - 120 zł/MgOpakowania z metali1 - 120 zł/MgOpakowania z papieru i tektury1 - 120 zł/MgOpakowania z tekstyliów150 - 217 zł/MgOpakowania z tworzyw sztucznych1 - 120 zł/MgOpakowania ze szkła1 - 120 zł/MgPapier i tektura1 - 55 zł/MgSzkło1 - 142 zł/MgTekstylia217 zł/MgTrociny, wióry, ścinki55 - 170 zł/MgTworzywa sztuczne170 - 280 zł/MgUstabilizowane komunalne osady ściekowe85 - 300 zł/MgUsunięte tynki, tapety, okleiny70 - 268 zł/MgZawartość piaskowników170 - 304 zł/MgZmieszane odpady betonu, gruzu ceglanego40 - 262 zł/MgZmieszane odpady opakowaniowe212 - 319 zł/MgZmieszane odpady z budowy, remontów184 - 300 zł/MgZużyte opony217 - 600 zł/Mg Ceny na podstawie: Wałbrzych, Rypin, Białystok, Konin, WieluńOstatnia aktualizacja: lipiec 2012 r. do góry ↑
Na krajowym rynku notowane są wzrosty cen skupu tuczników, których dynamika nie satysfakcjonuje producentów świń. W odstępie miesiąca średnia stawka za żywiec wieprzowy wzrosła zaledwie o 0,10 zł/kg. Komentarz do aktualnej sytuacji rynkowej można znaleźć klikając tutaj. Rynek polski Ceny skupu tucznika (netto) uzyskane dzisiaj, tj. r. z ubojni, zakładów mięsnych oraz innych źródeł krajowych wahają się w granicach: od 6,00 do maksymalnie 7,30 zł/kg w wadze żywej, a na wbc w klasie E: - 9,20 zł/kg. Od ostatniego notowania ( r.) ceny minimalna i maksymalna nie zmieniły się. Średnia cena w wadze żywej wynosi aktualnie 6,68 zł/kg (na podstawie 43 cenników firmowych), co oznacza, że w odstępie tygodnia cena wzrosła o 0,04 zł/kg. W analogicznym okresie ubiegłego roku ( za żywiec wieprzowy w skupach płacono przeciętnie 4,56 zł/kg. Przed miesiącem ( tuczniki w wadze żywej były wyceniane średnio na 6,58 zł/kg. Za żywiec wieprzowy zakłady skupujące świnie ze stref czerwonych proponują od 6,00 zł/kg do 6,50 zł/kg. Średnia cena wystawiana za E klasę (na bazie 25 cenników firmowych) wynosi 8,80 zł/kg, co w stosunku do notowania z 18 lipca oznacza wzrost o 0,13 zł/kg. W porównaniu do ostatniego zestawienia, stawka minimalna nie uległa zmianie, ale maksymalna wzrosła o 0,20 zł/kg. Przed rokiem ( obowiązywała przeciętna stawka 6,12 zł/kg. Przed miesiącem ( r.) świnie rzeźne w klasie E wbc wyceniano na 8,61 zł/kg. Ceny macior w skupach oscylują w przedziale 3,00-5,10 zł/kg (średnia 4,01 zł/kg na podstawie informacji z 26 firm, przy stawce 3,90 zł/kg odnotowanej przed tygodniem). Rynki zagraniczne W Danii w 30. tygodniu roku cena tuczników nie zmieniła się i aktualnie wynosi 11,30 DKK/kg (7,23 zł/kg) w klasie E. W minioną środę w Niemczech stawka nie zmieniła się i aktulanie wynosi 1,85 EUR/kg (8,91 zł/kg) w klasie E wbc. W porównaniu ze stanem z ubiegłego tygodnia, z perspektywy Polski, za sprawą realnych różnic kursowych, cena tuczników w Danii spadła o 0,08 zł/kg, a w Niemczech stawka poszła w dół po 0,09 zł/kg. 1 EUR = 4,7643 zł;1 DKK = 0,6400 zł;wg NBP z dnia: r. Asortyment Bieżące notowania( Poprzednie notowania( Żywiec 6,00-7,30 (6,68) 6,00-7,30 (6,64) Klasa E na wbc 8,20-9,20 (8,80) 8,20-9,00 (8,67) Maciory 3,00-5,00 (4,01) 3,00-5,10 (3,90) Dania 11,30 11,30 Niemcy 1,85 1,85 Ceny z Polski podano w złotówkach za kilogram, z Danii w koronach duńskich za kilogram, z Niemiec w euro za kilogram. W nawiasach podano średnie ceny w konkretnym dniu. Wszystkie podane w artykule ceny są wartościami Paweł HetnałNajnowsze artykuły autora:
Rtęć jest bardzo ważnym metalem, który jest stosowany praktycznie we wszystkich branżach produkcyjnych. Dlatego w wielu krajach szybko rozwijają ртутную przemysł i rozszerzają poszukiwania jej złóż. Jakie miejsce zajmuje stosowanie rtęci w nowoczesnym przemyśle ó spróbujmy zorientować się w tym stanowi rtęćTo jest pierwiastek chemiczny i jedyny metal, który znajduje się w stanie ciekłym w temperaturze pokojowej. Текучее substancja szara – oto jak wygląda rtęć, której zdjęcia znajdują się rtęć może tylko w bardzo niskiej temperaturze. Średniowieczni alchemicy nie mogli osiągnąć utwardzeniu tego metalu. I tylko w 1759 roku rosyjscy naukowcy M. W. Łomonosowa i I. A. Brown udało się to zrobić. Rzecz w tym, że w tym roku w Rosji były silne mrozy, i za pomocą specjalnych mieszanek naukowcy obniżyć temperaturę do -56ºC. W takich warunkach rtęć zamarzła i stała się podobna do metal. Później przez dłuższy czas, inni alchemicy odkryli rtęci сверхпроводимый efekt, kiedy obniżyć temperaturę do w historii ludzkościRtęć znana jest człowiekowi od czasów starożytnych. Pierwsze wzmianki o niej znajdują się w zapisach V wieku p. n. e., Bardzo dużo badali rtęć w Indiach i Chinach. Najstarsza indyjska szkoła alchemii znany jako «rasayana» i «sposób rtęci». Zajmowała się rozwojem produktów leczniczych i różnych ludzie znajdowali rtęci w przyrodzie w postaci rudy rtęci. Używali jej jako czerwonego barwnika. Tytuł ócynober» związane ze starożytną legendą i jest tłumaczone jako «krew smoka». Taka charakterystyka rtęć związana z wierzeniami religijnymi. W tamtych czasach ludzie wierzyli, że to krew zabitego w górach świętego istoty ó smoka. Dlatego rtęć uważali leczniczym substancją, zdolną do leczenia chorych. Jednym z takich środków leczniczych był rtęciowy mlekoMleko, o dziwo, produkt sezonowy. Produkcja mleka zaczynają wzrastać z wiosny, osiągają szczyt w lecie i w zimie są znacznie niższe. Można obejść dziesiątki sklepów w poszukiwaniu "prawdziwego" lub "na żywo", lub, jak wyrażone są technolodzy, "surowe...Gdy cyfry są smutnymi. Ujemna rentownośćMimo, że żaden przedsiębiorca nie będzie chciał pracować na własny koszt, biznes jest bardzo spontaniczny, i w sytuacji, gdy spółki za dany okres nie tylko brak wzrósł kapitał, ale i nawet zmniejszał jego, nie są rzadkością. Negatywna zysku, zwaną ta...Zarządzanie portfelem papierów wartościowychGra na rynku papierów wartościowych przypomina grę w kasynie. Dokładny wynik jest nieznany, i wszystko zależy od zupełnie nieprzewidywalnych czynników. Jednak wysoki poziom dochodów sprawia, że ludzie i zarządzających korporacjami przechowywać swoje ...Starożytni alchemicy uważali, że rtęć podstawą wszystkich metali i ich witalność. Byli przekonani, że z rtęci i siarki można otrzymać złoto. Ale po wielu doświadczeń i eksperymentów stało się jasne, że nic z tego pomysłu nie wyjdzie. Ile naukowców zginęło, próbując otworzyć formułę tworzenia złota. I badania te trwały aż do lat 30-tych XX wieku, podczas gdy nauka nie zaczął szybko rozwijać. W wyniku rozpadu promieniotwórczego, naukowcy otrzymali z rtęci stabilne izotopy złota, ale było ich bardzo mało. I cena tego metalu jest bardzo wydobywa się rtęćGłównym i praktycznie jedynym przemysłowym źródłem rtęci jest minerał cynober. Składa się w 86% z siarczku rtęci, pozostałe składniki ó domieszki innych minerałów. Zazwyczaj cynober ma widok pełnych wydzieliny, bogatych domieszkami, i przypomina ziarna o nieregularnym kształcie. Rzadko spotykane uformowane kryształy ромбоэдрического, бипирамидального wyglądu. Czasami znaleziono rtęć z rudy rtęci otrzymywany przez ogrzewanie w otwartej probówce, która zapewnia kontakt z tlenem. Podczas ogrzewania małe kropelki rtęci spływają po chłodnych ścian. Zazwyczaj rudy ciała zalegają na niewielkich głębokościach i są planowane do кварцитам, известнякам, brenta i сланцам. Największe na świecie złoża rtęci znajdują się w Hiszpanii, USA, Jugosławii, Słowenii, Tadżykistanie, Kirgistanie. Duże kryształy opartym na rtęci rudy wydobywa się w południowej części właściwości rtęciMinerał Ten ma wyjątkowe właściwości, które sprawiły, że stosowanie rtęci w nowoczesnym przemyśle ważnym jej elementem. Rtęć jest trujący i niebezpieczny metalem. Ale jego właściwości fizyczne i chemiczne w wielu dziedzinach ludzkiej działalności są FizyczneRtęć należy do диамагнетикам, ponieważ może tworzyć stałe stopy z innymi metalami i płynne połączenia ó amalgamatu. Temperatura krzepnięcia rtęci wynosi -38,83ºc, a wrze metal przy 356,73 ºC. Paruje ona w temperaturze pokojowej. Jeszcze jedna ważna cecha rtęci ó ona диамагнитна. To znaczy, że się zebrać płyn kulki metalu zwykłym magnesem właściwościJak metale szlachetne, rtęć stabilne w suchym powietrzu. Ona współdziała z kwasami, solami, неметаллами. Z wodą, ługami i неокисляющими kwasami rtęć nie reaguje. W temperaturze powyżej 300ºc, wchodzi w reakcję z tlenem tworząc tlenek rtęci w nowoczesnym przemyśleJeszcze w średniowieczu płynny metal aktywnie używane w medycynie do амальгамирования i budowy różnych urządzeń. W dzisiejszych czasach nie można znaleźć branżę gospodarki, która nie korzysta z rtęć. Właściwości i zastosowanie tego minerału są opisane przez naukowców z całego świata, w wielu naukowych rtęć jest stosowana w rolnictwie dla протравы nasion. W przemyśle chemicznym jest on stosowany jako katalizator w celu uzyskania z acetylenu aldehydu octowego. Korzystanie z lampy rtęciowej katody pozwala wyróżnić z soli soda kaustyczna i jest niezbędnym składnikiem w produkcji farb do podwodnych części statków morskich. Rzecz w tym, że żyjące w wodzie morskiej mikroorganizmy przyczepiają się do днищам statków i przyczyniają się do korozji i zużycia części metalowych. Zawierająca w farbie rtęć pod wpływem morskiego chloru tworzy sulemu, która zatruwa szkodliwe stosuje się nawet w produkcji filcu. Zawarte w jej składzie soli dobrze odtłuścić puch. Bezpieczniejszych substytutów, które by dawały taki sam efekt, dopóki nie znaleźli. Również rtęć służy katalizatorem podczas syntezy organicznej w procesie garbowania już wspomniano, rtęć zawsze był używany w medycynie. W dzisiejszych czasach na jej podstawie uwalniają antyseptyczne i moczopędne leki. A rtęciowy maść przygotowywała się jeszcze w starożytnych Indiach, przepis na której zachował się do naszych dni. Ze względu na właściwości rozpuszczania innych metali (cyna, srebro) rtęć wykorzystywana jest do produkcji wypełniaczy rtęci w przemyśle wiąże się również z jej zdolnością parować w temperaturze pokojowej. Na przykład, do oczyszczania ropy naftowej. Tak, выпаривание metalu przyczynia się do regulacji temperatury rafinerii urządzeniaFizyko-chemiczne są główną przyczyną, dla której odbywa się stosowanie rtęci w różnych urządzeniach i maszynach. Pary metalu są używane do lamp turbinach. Takich instalacji jest szczególnie korzystne, gdy w urządzeniu mało wody i chłodzenia mechanizmu odbywa się wyłącznie elektrotechnice stosuje się prostowniki z płynnym ртутным katodą. Pozwalają one przekształcić trójfazowy prąd elektryczny w stały. Nawet w astronomicznych celu stosuje się rtęciowe urządzenia – horyzonty. Mają one specjalny pojemnik z ciekłym metalem, którego powierzchnia służy jako lustro podczas obserwacji kosmosu. Również stosowanie rtęci w nowoczesnym przemyśle przejawia się w produkcji różnych pomp dyfuzyjnych, прерывателей, wielu gałęziach medycyny używają ртутно-kwarcowe lampy, które napromieniowane promieniowania uv docierającego. Jest również niezastąpionym narzędziem medycznym jest znany termometr do pomiaru temperatury kosztuje rtęć: cena na światowym rynkuCena na rtęć powstaje na tej samej zasadzie, co i na inne metale. Tak, koszt tego minerału zależy od wielkości dostaw i czystości oferowanych rtęci. Na światowym rynku cena na rtęć w ciągu ostatnich sześciu miesięcy spadła znacznie. Tak więc, jeśli jej średnia cena na koniec 2014 roku wynosiła 75 usd/kg, to w marcu 2015 roku - 55 usd/kg. Ale swobodnie kupić ciekły metal jest praktycznie niemożliwe, ponieważ rtęć należy do chemicznie-substancjach niebezpiecznych. Nawet za utylizację rozlanej rtęci trzeba zapłacić pewną odniesieniu do produktów, które zawierają rtęć, ich cena zależy od ilości użytego metalu i innych kosztów produkcji. Na przykład, bardzo tanio warto termometr rtęciowy. Cena w aptekach waha się od 25 do 50 rtęci dla zdrowiaBez względu na szerokie zastosowanie rtęci w przemyśle, jest uważane za dość niebezpieczną substancją chemiczną. Kryteria szkody dla życia i zdrowia rtęć należy do pierwszej klasy zagrożenia. Zazwyczaj rtęć dostaje się do organizmu przez wdychanie jej par, które nie mają zapachu. Właśnie rtęciowe opary stanowią największe wywołać ciężkie zatrucie i problemy ze zdrowiem, wystarczy oddziaływania małej ilości minerału. Podczas zatrucia w największym stopniu wpływa na płuca, nerki, układ odpornościowy, nerwowy, trawienny systemu, oczy i zależności od przyczyny i charakteru zatrucia wyróżnia się lekką, ostre i przewlekłe formy. Lekka токсикация występuje, gdy w przetwórstwie spożywczym i zatrucia. Po awarii w zakładach przemysłu chemicznego lub na skutek naruszenia bezpieczeństwa przejawia się ostra forma zatrucia. W tym przypadku u chorego obserwuje się zmniejszenie aktywności umysłowej, wyczerpanie, mogą pojawić się drgawki, utrata wzroku, wypadanie włosów, a nawet całkowity paraliż. W ciężkich przypadkach ostrego zatrucia może być śmiertelne. Przewlekłe zatrucie rozwija się w wyniku stałego kontaktu z rtęcią i może objawiać się przez długi czas po zakończeniu pracy z nim. U osób z tą formą patologii zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, gruźlicy i miażdżycy. Zdarzają się przypadki, gdy przewlekła токсикация powoduje zaburzenia uważnie z ртутными urządzenia należy skontaktować się kobietom w ciąży. Pary rtęci stanowią większe zagrożenie dla płodu. Jeśli w domu są dzieci, lepiej zwykłe termometry rtęciowe zastąpić ртутьсодержащих odpadówSzerokie zastosowanie rtęci przyczynia się do wysokiej koncentracji jej oparów w atmosferze dużych miast. Teraz wszędzie używają lampy fluorescencyjne, które zawierają od 30 do 300 mg ciekłego metalu. A w niektórych lampach go kilka razy więcej. Według statystyk, co roku około 100 mln takich lamp stają się bezużyteczne i wymagają przetworzenia. Tylko niewielka ich część przechodzi specjalnej utylizacji, a pozostałe są natychmiast wysyłane na składowiska, gdzie z powodu zniszczenia integralności szkła rtęć dostaje się do rtęć jest stosowana w produkcji baterii i akumulatorów, które w zasadzie w żaden sposób nie są przetwarzane. W ten sposób w ciągu roku na wysypiska trafia około 40 ton rtęci. Liczba ta jest bardzo duża, więc problem utylizacji ртутьсодержащих przedmiotów jest bardzo ostre. Niekontrolowane postępowanie z ртутными odpadami, nieodpowiedzialne podejście do urządzeń zawierających ten płynny metal, stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Zawsze wiadomo, jakie kłopoty może przynieść zwykły termometr rtęciowy. Cena nieudolny obchodzenia się z nim może kosztować nawet wszystkie rządy pracują nad zagadnieniem przetwarzania ртутьсодержащих odpadów. W tym celu tworzone są specjalne firmy, które zajmują się zbieraniem nienadających się do użycia przyrządów i lamp przedmiotów. Dzielą je na składniki (cokoły, szkło, metal) i przetwarzane. Z każdego rodzaju odpadów powstają bloki, które pakowane są w specjalne opakowania (woreczki, worki foliowe, puszki) i są dostarczane na miejsce przetwarzania.
Dęblin r. INFORMACJA DLA KLIENTÓW SPÓŁKI Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z. z siedzibą w Dęblinie na podstawie art. 24e ust. 3 w zawiązku z art. 24e ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r., poz. 2028) informuje, że w dniu 21 lutego 2022 roku Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Lublinie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, ogłosił zatwierdzoną taryfę MZGK Sp. z – ceny i stawki opłat dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie gminy Miasto Dęblin, która będzie obowiązywać przez okres trzech lat tj. od dnia r. do r. Taryfa wchodzi w życie z dniem r. Treść ogłoszenia taryfy – PDF _______________________________________________________________________________________ Dęblin r. INFORMACJA Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z z siedzibą w Dęblinie na podstawie art. 24g ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tj z 2020 r. poz. 2028 ze zm.) informuje Klientów Spółki, że dotychczasowa taryfa za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na terenie gminy miasto Dęblin obowiązująca w okresie r. – r. zostaje przedłużona do dnia wejścia w życie nowej taryfy. Aktualnie toczy się postępowanie w sprawie zatwierdzenia nowej taryfy. Prezes Zarządu MZGK Sp. z mgr Tomasz Bobrowski _______________________________________________________________________________________ INFORMACJA DLA KLIENTÓW SPÓŁKI Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z. z siedzibą w Dęblinie na podstawie art. 24e ust. 3 w zawiązku z art. 24e ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 328 z późn. zm.) informuje, że w dniu 24 maja 2018 roku Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Lublinie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, ogłosił zatwierdzoną taryfę MZGK Sp. z – ceny i stawki opłat dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na terenie gminy Miasto Dęblin, która będzie obowiązywać przez okres trzech lat tj. od dnia r. do r. Taryfa wchodzi w życie z dniem r. W okresie od 1 do 12 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. Lp. Taryfowa grupa odbiorców wyszczególnienie Cena /zł/ Jednostka miary netto z VAT 0 1 2 3 4 5 1. ZW-GD1,ZW-GD2, ZW-PO1, ZW-PO2 Cena za dostarczoną wodę 3,55 3,83 zł/m³ W okresie od 13 do 24 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. 0 1 2 3 4 5 1. ZW-GD1,ZW-GD2, ZW-PO1, ZW-PO2 Cena za dostarczoną wodę 3,63 3,92 zł/m³ W okresie od 25 do 36 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. 0 1 2 3 4 5 1. ZW-GD1,ZW-GD2, ZW-PO1, ZW-PO2 Cena za dostarczoną wodę 3,69 3,99 zł/m³ Wysokość cen za zbiorowe odprowadzanie ścieków W okresie od 1 do 12 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. Lp. Taryfowa grupa odbiorców wyszczególnienie Cena / zł/ Jednostka miary netto z VAT 0 1 2 3 4 5 1. OŚ-1,OŚ-2, OŚ-3, OŚ-4 Cena za odprowadzone ścieki 6,91 7,46 zł/m³ W okresie od 13 do 24 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. 1 2 3 4 5 1. OŚ-1,OŚ-2, OŚ-3, OŚ-4 Cena za odprowadzone ścieki 7,29 7,87 zł/m³ W okresie od 25 do 36 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. 1 2 3 4 5 1. OŚ-1,OŚ-2, OŚ-3, OŚ-4 Cena za odprowadzone ścieki 7,41 8,00 zł/m³ Wysokość stawek opłaty abonamentowej W okresie od 1 do 12 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. Lp. Taryfowa grupa odbiorców Stawka opłat zł/odb./ netto z VAT 0 1 2 3 1. ZW-GD1, ZW-PO1,OŚ-1, 15,00 16,20 2. ZW-GD2,ZW-PO2, OŚ-2 15,00 16,20 3. OŚ-3, 22,50 24,30 4. OŚ-4, 17,50 18,90 W okresie od 13 do 24 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. 0 1 2 3 1. ZW-GD1, ZW-PO1,OŚ-1, 15,60 16,85 2. ZW-GD2,ZW-PO2, OŚ-2 15,60 16,85 3. OŚ-3, 23,40 25,27 4. OŚ-4, 18,20 19,66 W okresie od 25 do 36 miesiąca obowiązywania nowych taryf tj. od r. do r. 0 1 2 3 1. ZW-GD1, ZW-PO1,OŚ-1, 16,00 17,28 2. ZW-GD2,ZW-PO2, OŚ-2 16,00 17,28 3. OŚ-3, 24,00 25,92 4. OŚ-4, 18,67 20,16 OBJAŚNIENIA GRUP TARYFOWYCH Zaopatrzenie w wodę LLp. Taryfowa grupa odbiorców Oznaczenie Charakterystyka 1. Dostawa wody do gospodarstw domowych (odczyt wodomierza co miesiąc) ZW-GD1 Gospodarstwa domowe w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, wielorodzinnych administrowanych przez DGM, S-nie Mieszkaniowe, Wspólnoty Mieszkaniowe, Zakłady Nieruchomości rozliczane za ilość zużytej wody w oparciu o wskazania wodomierza głównego odczytywanego co miesiąc. 2. Dostawa wody do gospodarstw domowych (odczyt wodomierza co 3 miesiące) ZW-GD2 Gospodarstwa domowe w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, rozliczane za ilość zużytej wody w oparciu o wskazania wodomierza głównego odczytywanego co 3 miesiące. 3. Dostawa wody do pozostałych odbiorców (odczyt wodomierza co miesiąc) ZW-PO1 Pozostałe obiekty przyłączone do sieci wodociągowej, gmina rozliczana za ilość wody dostarczanej do zdrojów publicznych, do zraszania ulic, terenów zielonych , fontann, pobranej przez jednostki straży pożarnej, do celów budowlanych, do mycia samochodów itp. rozliczane za ilość zużytej wody w oparciu o wskazania wodomierza głównego odczytywanego co miesiąc. 4. Dostawa wody do pozostałych odbiorców (odczyt wodomierza co 3 miesiące) ZW-PO2 Pozostałe obiekty przyłączone do sieci wodociągowej, gmina rozliczana za ilość wody dostarczanej do zdrojów publicznych, do zraszania ulic, terenów zielonych , fontann, pobranej przez jednostki straży pożarnej, do celów budowlanych , mycia samochodów itp. rozliczane za ilość zużytej wody w oparciu o wskazania wodomierza głównego odczytywanego co 3 miesiące. Odprowadzanie ścieków Lp. Taryfowa grupa odbiorców Oznaczenie Charakterystyka 1. Odprowadzanie ścieków (odczyt wodomierza lub urządzenia pomiarowego co miesiąc) OŚ-1 Wszyscy dostawcy ścieków do urządzeń kanalizacyjnych, rozliczani na podstawie wodomierzy głównych, urządzeń pomiarowych odczytywanych co miesiąc. 2. Odprowadzanie ścieków (odczyt wodomierza co 3 miesiące) OŚ-2 Wszyscy dostawcy ścieków do urządzeń kanalizacyjnych, rozliczani na podstawie wodomierzy głównych, urządzeń pomiarowych odczytywanych co 3 miesiące). 3. Odprowadzanie ścieków z uwzględnieniem wskazań wodomierza dodatkowego (odczyt wodomierza gł. co 3 m-ce) OŚ-3 Dostawcy ścieków do urządzeń kanalizacyjnych rozliczani na podstawie wodomierzy gł. odczytywanych co 3 miesiące, z uwzględnieniem wskazań wodomierzy dodatkowych do pomiaru wody bezpowrotnie zużytej. 4. Odprowadzanie ścieków z uwzględnieniem wskazań wodomierza dodatkowego (odczyt wodomierza gł. co miesiąc) OŚ-4 Dostawcy ścieków do urządzeń kanalizacyjnych rozliczani na podstawie wodomierzy gł. odczytywanych co miesiąc, z uwzględnieniem wskazań wodomierzy dodatkowych do pomiaru wody bezpowrotnie zużytej. Wysokość stawek opłat za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych w okresie trzech lat przedstawia się następująco: Grupa I Lp. Dopuszczalny stan ścieków Wielkość przekroczenia Jedn. stawka opłaty zł/m3* 1. Temperatura ≤ 35oC Mniej niż 5oC – za każdy stopień przekroczenia Więcej niż 5oC – za każdy stopień przekroczenia 0,66 1,32 2. Odczyn ścieków pH 6,5≤pH≥ Wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o mniej niż 0,5 pH 1,32 Wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o 0,5 pH do 1,5 pH 3,30 Wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o 1,5 pH do 2,5 pH 6,58 Odczyn ścieków pH 6,5≤pH Wyższe od górnej albo niższe od dolnej wartości dopuszczalnej o 2,5 pH i więcej 12,76 JEDNOSTKOWE STAWKI OPŁATY PODWYŻSZONEJ ZA JEDEN KILOGRAM SUBSTANCJI, W TYM SUBSTANCJI WYRAŻONYCH JAKO WSKAŹNIK Grupa II Lp. Nazwy substancji, w tym substancji wyrażonych jako wskaźniki Stawka 1 Dwuchloro-dwufenylo-trój chloroetan (DDT) 1 255,95 zł 2 Wielopierścieniowe chlorowane dwufenyle (PCB) 1 255,95 zł 3 Wielopierścieniowe chlorowane trójfenyle (PCT) 1 255,95 zł 4 Heksachlorocykloheksan (HCH) 1 255,95 zł 5 Aldryna (C12H8Cl6) 1 255,95 zł 6 Dieldryna (C12H8Cl6O) 1 255,95 zł 7 Endryna (C12H8Cl6O) 1 255,95 zł 8 Izodryna (C12H8Cl6) 1 255,95 zł 9 Tetrachlorometan (czterochlorek węgla) (CCl4) 1 151,66 zł 10 Pentachlorofenol (PCP) [2, 3, 4, 5, 6-pięciochloro-1-hydroksybenzen] i jego sole 1 151,66 zł 11 Heksachlorobenzen (HCB) 1 151,66 zł 12 Heksachlorobutadien (HCBD) 1 151,66 zł 13 Trichlorometan (chloroform) (CHCl3) 1 151,66 zł 14 1,2-dichloroetan (EDC) 1 151,66 zł 15 Trichloroetylen (TRI) 1 151,66 zł 16 Tetrachloroetylen (Nadchloroetylen) (PER) 1 151,66 zł 17 Trichlorobenzen (TCB) jako suma trzech izomerów (1,2,3-TCB + 1,2,4-TCB + 1,2,5-TCB) 1 151,66 zł 18 Kadm 1 151,66 zł 19 Rtęć 1 151,66 zł 20 Insektycydy z grupy węglowodorów chlorowanych 1 151,66 zł 21 Insektycydy fosforoorganiczne i karbaminianowe 1 151,66 zł 22 Absorbowalne związki chloroorganiczne – AOX 863,43 zł 23 Antymon 863,43 zł 24 Arsen 863,43 zł 25 Chlor wolny 863,43 zł 26 Chlor całkowity 863,43 zł 27 Cyjanki wolne 863,43 zł 28 Chrom+6 863,43 zł 29 Lotne związki chloroorganiczne – VOX (Chlorowane węglowodory lotne) 863,43 zł 30 Lotne węglowodory aromatyczne – BTX (Benzen, Toluen, Ksylen) 863,43 zł 31 Miedź 863,43 zł 32 Nikiel 863,43 zł 33 Ołów 863,43 zł 34 Siarczki 863,43 zł 35 Srebro 863,43 zł 36 Aldehyd mrówkowy 691,02 zł 37 Chrom ogólny 691,02 zł 38 Bar 691,02 zł 39 Beryl 691,02 zł 40 Bor 691,02 zł 41 Cyjanki związane 691,02 zł 42 Cynk 691,02 zł 43 Cyna 691,02 zł 44 Kobalt 691,02 zł 45 Molibden 691,02 zł 46 Selen 691,02 zł 47 Tal 691,02 zł 48 Tytan 691,02 zł 49 Wanad 691,02 zł 50 Akrylonitryl 460,65 zł 51 Fenole lotne (index fenolowy) 460,65 zł 52 Kaprolaktam 460,65 zł 53 Surfaktanty anionowe (substancje powierzchniowo czynne anionowe) 460,65 zł 54 Surfaktanty niejonowe (substancje powierzchniowo czynne niejonowe) 460,65 zł 55 Suma surfaktantów anionowych i niejonowych 460,65 zł 56 Substancje ekstrahujące się eterem naftowym 460,65 zł 57 Węglowodory ropopochodne (substancje ropopochodne) 460,65 zł 58 Rodanki 460,65 zł 59 Fluorki 263,25 zł 60 Azot ogólny 26,31 zł 61 Azot amonowy 26,31 zł 62 Azot azotanowy 26,31 zł 63 Azot azotynowy 26,31 zł 64 Fosfor ogólny 26,31 zł 65 Pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT5) 26,31 zł 66 Glin 15,81 zł 67 Chemiczne zapotrzebowanie tlenu metodą dwuchromianową (ChZTCr) 15,81 zł 68 Ogólny węgiel organiczny (OWO) 15,81 zł 69 Potas 15,81 zł 70 Siarczyny 15,81 zł 71 Sód 15,81 zł 72 Żelazo ogólne 15,81 zł 73 Zawiesina ogólna 4,87 zł 74 Chlorki 4,87 zł 75 Siarczany 4,87 zł 76 Suma chlorków i siarczanów (Cl+SO4) 4,87 zł * do podanych cen należy doliczyć podatek VAT, Za przekroczenie dopuszczalnych wartości wskaźników temperatury i odczynu pH równocześnie, opłata obliczona będzie jako suma opłat dla tych wskaźników. Za przekroczenie kilku wskaźników z grupy II opłata naliczona będzie tylko za wskaźnik, który powoduje opłatę najwyższą. Jeżeli przekroczenie dopuszczalnej ilości substancji w ściekach, w tym substancji wyrażonych jako wskaźnik z grupy III dotyczy więcej niż jednej substancji, do ustalenia opłat przyjmuje się wszystkie substancje, których dopuszczalna wartość została przekroczona. Opłata za równoczesne przekroczenie dopuszczalnego stanu ścieków – grupa I i grupa II naliczana będzie jako suma opłat za wskaźniki z grup I, II.
Rtęć (Hg) to jeden z metali ciężkich, charakteryzujący się wysoką toksycznością. Rtęć pomimo szkodliwości dla zdrowia jest wciąż szeroko stosowana, w produkcji termometrów rtęciowych, barometrów, manometrów, kosmetyków do wybielania i amalgamatu dentystycznego. W pigułce Wysoką toksyczność wykazuje głównie rtęć organiczna (np. metylortęć) Metylortęć prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego (np. bóle głowy, drżenie mięśni, obniżenie koncentracji, zaburzenia widzenia) i krwionośnego (np. miażdżyca tętnic, kardiomiopatie, niedokrwistość) Rtęć uszkadza nerki i wywołuje dolegliwości żołądkowo-jelitowe (np. bóle brzucha, wrzody) Rtęć obniża odporność i zakłóca funkcjonowanie tarczycy Wysoki poziom rtęci u kobiet ciężarnych możę powodować nieprawidłowy rozwój płodu Spośród produktów spożywczych najwięcej metylortęci zawierają ryby i owoce morza Dopuszczalny poziom spożycie rtęci określono na poziomie 0,7-1,6 ug/kg masy ciała/tydzień Większość osób w Polsce nie przekracza dopuszczalnego poziomu spożycia rtęci Produkty spożywcze dostępne na polskim rynku zawierają bezpieczne ilości rtęci W ciąży należy unikać spożycia ryb takich jak: tuńczyk, rekin, miecznik, marlin Selen (np. orzechy brazylijskie) może ograniczać toksyczne działanie rtęci Rtęć - co to jest Rtęć jest pierwiastkiem chemicznym zaliczanym do metali, który na skalę przemysłową powstaje w wyniku ogrzewania siarczku rtęci (cynobru). Rtęć – szkodliwość Właściwości toksyczne rtęci są uzależnione od jej formy chemicznej, jak również ilości pochłoniętego pierwiastka. Sprawdziliśmy, w których produktach może znajdować się najwięcej szkodliwej rtęci i jakie ojawy może ona powodować. Najbardziej toksyczna jest rtęć organiczna (metylortęć) Rtęć występuje w przyrodzie w trzech podstawowych formach: Elementarnej (pierwiastkowej, metalicznej) - najczęstszym źródłem są amalgamaty dentystyczne Organicznej (np. metylortęć i dimetylortęć) - występuje głównie w rybach i owocach morza; po spożyciu bardzo łatwo się wchłania w przewodzie pokarmowym (poziom absorbcji powyżej 95%); przenika barierę krew-mózg i przechodzi przez łożysko; najbardziej toksyczna postać rtęci Nieorganicznej – jest głównie wchłaniana przez drogi oddechowe; występuje w organizmie człowieka po konwersji (przekształceniu) z innych form; gromadzi się w nerkach i nie przenika bariery krew-mózg; wchłania się w ok. 2-38%; źródłem jest żywność (inna niż ryby i owoce morza), kosmetyki, tiomersal Średni biologiczny okres półtrwania rtęci w organizmie wynosi ok. 40-70 dni. Jednak w mózgu okres półtrwania rtęci może wynosić nawet aż 20 lat! . Rtęć wydalana jest głównie z kałem (ok. 90%) i moczem. Pewne jej ilości są usuwane z potem i łzami . Rtęć cechuje się bardzo wysoką toksycznością Amerykańska rządowa Agencja ds. Substancji Toksycznych i Rejestrowania Chorób (ATSDR, ang. Agency for Toxic Substances and Disease Registry) sklasyfikowała rtęć na trzecim miejscu w rankingu substancji najbardziej niebezpiecznych dla zdrowia człowieka . Toksyczność rtęci jest uzależniona od jej formy, dawki i szybkości narażenia. Organem docelowym wdychanych oparów rtęci (w postaci rtęci metalicznej) jest przede wszystkim mózg. Rtęć metaliczna przenika również przez łożysko i w ten sposób może odkładać się w rozwijającym się mózgu płodu. W mniejszych ilościach może kumulować się w innych organach, np. w tarczycy, piersiach, mięśniu sercowym, mięśniach, nadnerczach, wątrobie, nerkach, trzustce, płucach, gruczołach ślinowych, czy też w jądrach. Z kolei rtęć i sole rtęciowe uszkadzają głównie błonę śluzową jelit i nerki . Uznaje się, że dawka śmiertelna rtęci dla człowieka wynosi 0,2-0,4 g . Opary rtęci mogą być przyczyną zgonu Wysoka ekspozycja na opary rtęci (zatrucie ostre) wywołuje ciężkie zapalenie płuc, które może prowadzić nawet do niewydolności oddechowej i śmierci. Niskie dawki oparów rtęci mogą powodować też niespecyficzne objawy, takie jak osłabienie, zmęczenie, zaburzenia żołądkowo-jelitowe . Duże narażenie na rtęć powoduje zaburzenia neurologiczne Rtęć metylowa może powodować uszkodzenie mózgu i obwodowego układu nerwowego . Przewlekłej ekspozycji na pary rtęci lub rtęć organiczną może towarzyszyć eretyzm, czyli zaburzenie neurologiczne, objawiające się zaburzeniami snu, obniżoną zdolnością koncentracji, utratą pamięci, nadpobudliwością, bólami głowy, sennością, czy też drżeniami kończyn, języka i powiek. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się też depresja, majaczenie i omamy . Dodatkowo rtęć metylowa może być przyczyną wady słuchu, czy też zaburzeń widzenia (retinopatia, neuropatia wzrokowa, ślepota) . Przypuszcza się, że rtęć może przyczyniać się też do powstawania choroby Alzheimera, a także zaostrzać objawy u pacjentów cierpiących na stwardnienie zanikowe boczne i stwardnienie rozsiane . Toksyczne działanie rtęci może powodować zaburzenia układu krążenia Zatrucie rtęcią może dawać objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego i charakteryzować się Niedrożnością tętnic szyjnych Miażdżycą tętnic Zwiększoną śmiertelnością z powodu chorób sercowo-naczyniowych Rtęć może akumulować się w sercu, prowadząc do kardiomiopatii. Zatrucie rtęcią może skutkować bólem w klatce piersiowej lub dusznicą bolesną, szczególnie u osób poniżej 45. roku życia. Prawdopodobnie wysokie narażenie na rtęć może prowadzić do niedokrwistości (hemolitycznej i aplastycznej), ponieważ rtęć konkuruje z żelazem o wiązanie się z hemoglobiną, co w konsekwencji skutkuje powstaniem hemoglobiny o upośledzonej budowie (nie spełniającej prawidłowo swojej funkcji. Analiza 29 badań naukowych wykazała, że wysoki poziom rtęci w organizmie może zwiększać ryzyko nadciśnienia tętniczego aż o 35%. Rtęć działa szkodliwie na nerki Rtęć może zaburzać czynność nerek i skutkować wystąpieniem białkomoczu (zbyt wysoką zawartością białka całkowitego i albumin w moczu) i zmniejszeniem współczynnika przesączania kłębuszkowego (GFR) . Wysokie dawki rtęci powodują uszkodzenie nerek. Rtęć przyczynia się do rozwoju kłębuszkowego zapalenia nerek, przewlekłej choroby nerek, zespołu nerczycowego, a nawet raka nerki . Rtęć powoduje dolegliwości żołądkowo-jelitowe Po spożyciu, rtęć wchłaniana jest przez komórki nabłonkowe jelit. Pochłonięta rtęć może powodować różne zaburzenia trawienne, ponieważ hamuje produkcję enzymów trawiennych - trypsyny, chymotrypsyny i pepsyny. Rtęć może powodować bóle brzucha, niestrawności, nieswoiste zapalenie jelit, wrzody i krwawe biegunki. Spożycie rtęci wiąże się również z niszczeniem naturalnej flory bakteryjnej jelit. Rtęć może zaburzać odporność Rtęć zmniejsza aktywność cząsteczek układu immunologicznego (komórek NK) obniżając odporność . Osoby wrażliwe na rtęć są bardziej narażone na alergie, astmę zapalenie stawów, autoimunnologiczne zapalenie tarczycy, łuszczycę, toczeń rumieniowaty układowy, padaczkę . Rtęć upośledza pracę tarczycy i hormonów Tarczyca charakteryzuje się wysoką zdolnością do akumulacji rtęci. Składnik ten blokuje produkcję hormonów tarczycy (wypierając jod) i hamuje lub zmienia działanie wspomnianych hormonów, co objawia się np. ciągłym uczuciem zimna (upośledzenie kontroli temperatury ciała) i może prowadzić do rozwoju niedoczynności tarczycy . Rtęć może hamować rozkład katecholamin, co może skutkować zwiększonym poziomem adrenaliny we krwi, nadmiernym poceniem się, tachykardią (przyspieszoną pracą serca) i ptyalizmem (nadmiernym ślinieniem) . Rtęć przyczyną zaburzeń płodności? Rtęć prowadzi do zmian patofizjologicznych osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej i gonadalnej, które następnie mogą zaburzać funkcje rozrodcze. U mężczyzn zbyt wysokie narażenie na rtęć może mieć negatywny wpływ na spermatogenezę, obniżać liczbę plemników w najądrzach, ograniczać ich ruchliwość i przyczyniać się do mniejszej masy jąder. U kobiet rtęć hamuje uwalnianie FSH i LH, co z kolei może powodować zaburzenia czynności jajników, jak również prowadzić do bolesnych i nieregularnych miesiączek, a także przedwczesnej menopauzy. Rtęć a nowotwory Dotychczas żadne badania epidemiologiczne przeprowadzone z udziałem ludzi nie wykazały związku pomiędzy ekspozycją na metylortęć a występowaniem nowotworów. Jednak na podstawie wyników badań na zwierzętach doświadczalnych, Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC, ang. International Agency Research on Cancer) zaklasyfikowała metylortęć do grupy 2B, czyli składników o możliwym działaniu rakotwórczym dla człowieka. Z kolei rtęć nieorganiczna zaliczana jest do grupy 3 - związków uznawanych za niekancerogenne . Dopiero w 2019 roku na łamach czasopisma Clinical Nutrition opublikowano wyniki badań kliniczno-kontrolnych (ang. case-control study), które pokazały, że wysokie spożycie rtęci może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem raka jelita grubego. Rtęć może być przyczyną cukrzycy typu 2 Uważa się, że narażenie na rtęć może powodować zaburzenie funkcjonowania komórek beta wysp trzustkowych, które odpowiedzialne są za produkcję insuliny obniżającej poziom glukozy we krwi. Z tego względu badacze sugerowali, że rtęć może zaburzać gospodarkę węglowodanową i przyczyniać się do występowania cukrzycy. Wyniki badań pochodzące z 2013 roku pokazują, że przypuszczenia te były słuszne. Naukowcy zaobserwowali, że osoby, które cechowały się wyższym narażeniem na rtęć miały wyższe o 65% ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 . Obserwacje te potwierdzają badania wykonane na Tajwanie, które udowodniły, że wysoki poziom rtęci we krwi może istotnie (o 64%) zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2. Rtęć - choroba Minamata O wysokim działaniu toksycznym rtęci zrobiło się szczególnie głośno w drugiej połowie XX. wieku, za sprawą wybuchu choroby Minamata (Japonia) w 1956 r. Choroba ta była spowodowana zatruciem rtęcią w wyniku spożycia zanieczyszczonych ryb i owoców morza. Zanieczyszczenie środowiska rtęcią (i w konsekwencji przedostanie się tego składnika do żywności) nastąpiło na skutek uwalniania ścieków zawierających metylortęć, pochodzących z zakładu produkcji tworzyw sztucznych. Wspomniana choroba powstała na skutek zatrucia rtęcią i charakteryzowała się uszkodzeniem układu nerwowego, objawiającym się osłabieniem wzroku, upośledzeniem umysłowym i zaburzeniami koordynacji ruchowej . Zatrucie rtęcią - przyczyny Najwięcej toksycznej rtęci dostarczamy wraz z żywnością (rybami i owocami morza) Rtęć przedostaje się do środowiska w wyniku aktywności wulkanicznej, wietrzenia skał, procesów geotermicznych. Do jej uwalniania może przyczyniać się również działalność człowieka, np. poprzez spalanie węgla czy wydobywanie rtęci i złota. Na rtęć organiczną narażone są też osoby pracujące przy spalaniu odpadów medycznych, a także produkcji leków, środków przeciwbólowych, mydeł bakteriobójczych, żarówek, akumulatorów. Warto zauważyć, że na terenie Unii Europejskiej istnieje zakaz stosowanie pestycydów rtęcioorganicznych . Rtęć elementarna (pierwiastkowa) przedostaje się do wody, gdzie jest przekształcana przez mikroorganizmy w formę organiczną (metylową lub etylową), która z kolei jest pochłaniana przez ryby . Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, ang. World Health Organization) człowiek jest narażony na rtęć głównie poprzez kontakt z rtęcią stosowaną jako amalgamat dentystyczny (wykorzystywany w stomatologii do wypełniania ubytków), spożycie zanieczyszczonych ryb i owoców morza lub narażenie zawodowe (w miejscu pracy). Szacuje się, że jedno wypełnienie amalgamatu dentystycznego uwalnia ok. 3-17 µg rtęci dziennie. Z kolei spożywanie ryb dostarcza średnio ok. 2-3 µg rtęci/dzień . Głównym źródłem organicznych (toksycznych) form rtęci jest żywność. Aż ok. 99% łącznej puli rtęci dostarczamy właśnie spożywając zanieczyszczone produkty spożywcze . Eksperci uznają, że w produktach spożywczych innych, niż ryby i owoce morza, rtęć nie występuje zwykle w formie metylortęci i z tego względu uważa się, że stanowią one zdecydowanie mniej istotne zagrożenie dla naszego zdrowia . W produktach sprzedawanych w Polsce i UE poziom rtęci jest bardzo niski W ramach wykonanego monitoringu zanieczyszczenia żywności pierwiastkami szkodliwymi dla zdrowia stwierdzono, że poziom rtęci w żywności dostępnej na polskim rynku jest bardzo niski i bezpieczny dla naszego zdrowia. Badacze wykazali że: Wody mineralne i napoje zawierały nie więcej, niż 0,001 mg rtęci/kg Niewielkie było stężenie rtęci w owocach i przetworach - średnio 0,002 mg/kg i nie więcej niż 0,03 mg/kg Produktami praktycznie pozbawionymi rtęci są orzechy ziemne i drzewne (np. orzechy włoskie, orzechy laskowe). Średnia zawartość rtęci wyniosła 0,002 mg/kg. Tylko pojedyncze próbki pochodzące z Chin i Indii miały wyższy poziom tego składnika - 0,020-0,042 mg/kg. W przypadku ryżu wykazano niski poziom rtęci w wysokości 0,005 mg/kg. Jednak w dwóch przebadanych próbkach ryżu importowanych spoza Unii Europejskiej wykazano przekroczenie dopuszczalnego poziomu rtęci (wynoszącego 0,1 mg/kg) - 0,12-0,13 mg/kg. Nieznaczne ilości rtęci były obecne w soi i przetworach sojowych - 0,004 mg/kg. Najwyższy poziom rtęci wykazano w przypadku ryb, który wyniósł średnio 0,035 mg/kg. Autorzy badania dowiedli, że stężenie rtęci w przebadanych produktach było niższe w porównaniu do produktów analizowanych w innych krajach Unii Europejskiej. Stwierdzili też, że ryby i owoce morza spożywane przez Polaków dostarczają ok. 30% PTWI (tolerowana tygodniowa dawka spożycia). Badania przeprowadzone w Polsce pokazały, że produkty takie jak mleko, mięso wieprzowe i wątroba wieprzowa nie zawierają praktycznie w ogóle rtęci. Obecność rtęci na niewysokim poziomie stwierdzono w przypadku ryb (0,015 mg/kg . W innym badaniu wykonanym w Polsce pokazano, że zawartość rtęci w analizowanych rybach była bardzo niska, poniżej ustalonych norm (0,5-1,0 mg/kg). Obecność rtęci stwierdzono na poziomie: Miruna - 0,105 mg/kg Mintaj - 0,018 mg/kg Dorsz atlantycki - 0,049 mg/kg Czarniak - 0,041 mg/kg Odnotowano też, że ryż i produkty na bazie ryżu dostępne na rynku europejskim zawierają tylko nieznaczne ilości metylortęci (0,11-6,45 µg/kg), a ich spożycie nie jest zagrożeniem dla naszego zdrowia. Spożywanie ryb ogólnie nie powoduje przekroczenia dopuszczalnej bezpiecznej dawki rtęci Naukowcy z Polski przeprowadzili badanie, w którym zaobserwowali, że spożycie 800 g ryb tygodniowo spowodowało pobranie 0,62 µg rtęci/kg masy ciała/tydzień. Oznacza to, że spożywając ryby, średnio dostarczamy 38,6% PTWI, czyli nie przekraczamy dopuszczalnej dawki rtęci . W innym doświadczeniu badacze sprawdzali również zawartość rtęci w rybach pochodzących z polskich jezior - Gołdap, Jeziorak, Niegocin i Nidzkie. Stwierdzili oni, że leszcz charakteryzował się bardzo niską zawartością rtęci (0,009-0,084 mg/kg). Podobnie było w przypadku sandacza, który zawierał 0,176-0,193 mg rtęci/kg). Na podstawie analizy poziomu rtęci w rybach występujących w polskich jeziorach i danych dotyczących wysokości spożycia ryb w Polsce oszacowano PTWI na poziomie 7,89% . W innych krajach europejskich naukowcy stwierdzili stosunkowo niski poziom pochłoniętej rtęci wraz ze spożytymi rybami. Przy założeniu, że masa przeciętnego człowieka to 60 kg, oszacowano pobranie rtęci na poziomie: Holandia - <0,1 µg/kg masy ciała/tydzień Francja - 0,3 µg/kg masy ciała/tydzień Portugalia - 1,6 µg/kg masy ciała/tydzień Produkty dedykowane niemowlętom i małym dzieciom zawierają śladowe ilości rtęci Naukowcy zaobserwowali, że kaszki błyskawiczne dedykowane dla niemowląt i małych dzieci dostępne na polskim rynku są wolne od rtęci. Stężenie tego składnika wynosiło poniżej 0,005 mg/kg (śladowa ilość) . Badania przeprowadzone w Portugalii również pokazały, że produkty spożywcze przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci cechują się niską zawartością rtęci. Jednak pomimo, że ryby wykorzystywane do produkcji żywności spełniały wymagania co do poziomu rtęci, to wysokie i częste spożywanie produktów przygotowanych na ich bazie przez małe dzieci (6-12 miesięcy) może spowodować dwukrotne przekroczenie tolerowanej tygodniowej dawki spożycia (PTWI). Co to oznacza w praktyce? Żywność dla niemowląt i małych dzieci jest ogólnie bezpieczna dla ich zdrowia. Jedynie w przypadku produktów na bazie ryb należy zachować pewne środki ostrożności, tj. nie karmić dzieci wyłącznie takimi produktami. Stosowanie urozmaiconych produktów (w tym wspomnianych produktów zawierających ryby) nie spowoduje zagrożenia dla zdrowia . Zatrucie rtęcią z termometru Do zatrucia rtęcią może dojść na skutek rozbicia termometru rtęciowego, gdy pierwiastek ten rozleje się na podłodze lub dywanie. Szczególne zagrożenie dla zdrowia stanowi rtęć, która nie zostanie szybko sprzątnięta, i która wyparuje i osiągnie niebezpieczny poziom w powietrzu, w słabo wentylowanym pomieszczeniu. W porównaniu do oparów rtęci, połknięcie kuleczek rtęci nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia. Jakie mogą być objawy zatrucia rtęcią z termometru? U osób narażonych na parę z rtęci może dojść do ciężkiego obrzęku płuc. Dodatkowo częstymi objawami zatrucia mogą być: biegunka, splątanie, drgawki, wysypka skórna, swędzenie, nadmierne pocenie się, nieregularne bicie serca, drażliwość. W skrajnych przypadkach, uwolniona rtęć z termometru może doprowadzić do śmierci. Jak posprzątać rtęć? Aby usunąć rtęć (np. z podłogi) zaleca się zmieść ją za pomocą tekturki na szufelkę, a następnie umieścić ją w słoiczku wypełnionym zimną wodą, który należy zakręcić. Kuleczki rtęci możesz też zebrać za pomocą strzykawki lub zakraplacza do oczu. Rtęci można też pozbyć się posypując ją siarką, a następnie przykrywając gazetą lub papierem. Po kilku godzinach, gdy siarka zwiąże rtęć, powstały nierozpuszczalny kompleks można odkurzyć. uwaga! Wylanej rtęci nie należy usuwać za pomocą odkurzacza (zwiększy on uwalnianie tego pierwiastka do powietrza) i nie należy używać miotły (może rozbić rtęć na mniejsze drobinki). Przeciwwskazane jest również stosowanie środków czyszczących zawierających chlor lub amoniak. Gdzie występuje rtęć? Największym źródłem metylortęci w żywności są ryby i owoce morza Produkty spożywcze dostępne na rynku zawierają tylko nieznaczne ilości rtęci. Badania przeprowadzone w Niemczech pokazały, że ryby i owoce morza zawierają najwięcej rtęci, średnio 41 µg/kg. Dla porównania, mięso i produkty mięsne zawierały rtęć w ilości 1,18 µg/kg, rośliny strączkowe, orzechy i przyprawy - 1,58 µg/kg, kawa, kakao i herbata - 3,27 µg/kg, a pozostałe produkty (alkohole, oleje, owoce, warzywa, jaja, mleko, produkty mleczne) - poniżej 1 µg/kg . Unijne Rozporządzenie nr 1881/2006 szczegółowo określa, że w rybach dostępnych w sprzedaży nie może znajdować się więcej niż 0,5-1,0 mg rtęci/kg. Spośród ryb, najwięcej rtęci zawierają długowieczne duże ryby drapieżne, takie jak: miecznik, rekin, makrela królewska, płytecznik, marlin. Wysokim poziomem rtęci charakteryzują się również tuńczyk, węgorz, szczupak, wieloryb . Które ryby posiadają niewiele rtęci? Niską zawartością rtęci cechują się halibut, dorsz, morszczuk, flądra, sardynka, łosoś, śledź, mintaj, pstrąg, ryba maślana, sola, sum. Badania wykonane we Włoszech potwierdziły, że ryby takie jak: sola, cefal, sardynka europejska, flądra, sardela, morszczuk, makrela atlantycka, szprot, skarp, morlesz miały 5-25 krotnie mniejszy poziom rtęci, niż zezwala na to europejskie prawo. Dane dotyczące zawartości metylortęci w owocach morza (krewetkach, rakach, przegrzebkach, ostrygach, homarach, krabach, kalmarach) są rozbieżne. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że bardzo rzadko spożywamy tego typu produkty, nie uznaje się owoców morza za istotne źródło rtęci w naszej diecie . Doświadczenie przeprowadzone w Hiszpanii pokazało, że najwyższym poziomem metylortęci charakteryzował się tuńczyk (596ug/kg) i miecznik (479 µg/kg). Bardzo małe ilości metylortęci były obecne w makreli atlantyckiej (64 µg/kg), soli (28 µg/kg) i sardeli (58 µg/kg). Tylko śladowe ilości metylortęci stwierdzono w przypadku omułka jadalnego, łososia jeziornego i sardynki europejskiej . Naukowcy odnotowali też, że tuńczyk puszkowany zawierał mniej metylortęci od tuńczyka świeżego. Jednakże uważa się, że tuńczyk puszkowany dostarcza w codziennej diecie dużo więcej metylortęci, niż tuńczyk świeży. Wynika to z tego, że po prostu dużo więcej spożywamy tuńczyka właśnie w tej formie, w porównaniu do tuńczyka świeżego. Na podstawie uzyskanych wyników badań można zaobserwować, że Hiszpanie, którzy ogólnie spożywają więcej ryb od Polaków nie przekraczają dopuszczalnego poziomu pobrania rtęci (PTWI). Z powodu niewielkich ilości rtęci nie należy wykluczać ryb z diety Powszechnie głoszone opinie na temat potencjalnie wysokiej zawartości rtęci w rybach, nie powinny zniechęcać do ich spożywania. Ryby (głównie tłuste ryby morskie) są nieocenionym źródłem prozdrowotnych kwasów omega-3, jak również dostarczają dużo białka o wysokiej wartości. Ryby powinny być ważnym elementem naszej diety. Wiele gatunków ryb charakteryzuje się śladową zawartością rtęci, która nie ma żadnego, negatywnego wpływu na nasze zdrowie. Należy jedynie ograniczyć (ograniczyć, a nie bezwzględnie wyeliminować z diety!) spożycie zaledwie kilku wybranych gatunków ryb. Sporadyczne spożycie rekina, tuńczyka, czy też szczupaka nie będzie zagrożeniem dla zdrowia . Jaka dawka rtęci jest bezpieczna? Nie powinniśmy spożywać więcej niż 0,7-1,6 µg metylortęci/kg masy ciała/tydzień Na świecie istnieje wiele instytucji rządowych, które ustalają dopuszczalne (bezpieczne) limity spożycia różnych związków chemicznych, w tym rtęci. Zazwyczaj poziomy te różnią się między sobą, jednak są do siebie stosunkowo zbliżone: Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA, ang. The Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives) ustanowił tymczasowe dopuszczalne tygodniowe spożycie (PTWI) dla metylortęci w wysokości 1,6 µg/kg masy ciała/tydzień. W przypadku rtęci całkowitej limit ten wynosi 4 µg/kg masy ciała/tydzień . Panel Ekspertów EFSA ds. środków trujących w łańcuchu żywnościowym (CONTAM, ang. EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain) na podstawie szczegółowej analizy badań naukowych ustalił dopuszczalne tygodniowe spożycie (TWI, ang. tolerable weekly intake) metylortęci na poziomie 1,3 µg/kg masy ciała. Zgodnie z tym, osoba dorosła o masie ciała 60 kg nie powinna spożywać w ciągu tygodnia więcej niż ok. 80 µg rtęci. Narodowa Akademia USA (NRC, ang. National Research Council) określiła limit spożycia na poziomie 0,7 µg rtęci /kg masy ciała/tydzień, który jest ponad 2-krotnie niższy, niż poziom ustalony przez JECFA . Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA, ang. Environmental Protection Agency) ustaliła, że bezpieczne, dzienne spożycie rtęci wynosi <0,1 µg/kg masy ciała . W przeliczeniu na tygodniowe spożycie jest to ok. 0,7 µg rtęci/kg masy ciała. Rtęć a ciąża Rtęć w wysokich dawkach jest niebezpieczna dla płodu i rozwoju dziecka Zatrucie rtęcią w okresie prenatalnym może wywołać porażenie mózgowe, opóźnienie psychoruchowe i upośledzenie umysłowe w późniejszych stadiach rozwoju. Mniejsze dawki rtęci mogą przyczyniać się do opóźnienia rozwoju układu nerwowego, w tym do powstania wady cewy nerwowej . Duże narażenie na rtęć może prowadzić do zmniejszonego wzrostu łożyska i płodu, niskiej masy urodzeniowej, poronień i martwych porodów. Naukowcy odnotowali też, że wysoki poziom rtęci we krwi matki jest związany z obniżoną inteligencją językową u dzieci . W ciąży należy ograniczyć spożycie tylko niektórych (nie wszystkich!) ryb Szacuje się, że ok. 250 000 kobiet ciężarnych w USA spożywa zbyt dużo ryb o wysokim poziomie rtęci, narażając tym samym rozwijający się płód na wyższe stężenie toksycznej metylortęci. Trzeba jednak podkreślić, że umiarkowany poziom rtęci we krwi kobiet ciężarnych nie ma negatywnego wpływu na zdrowie rozwijającego się płodu. Autorzy przeprowadzonego badania dowiedli też, że spożywanie ryb zgodnie z wytycznymi dla kobiet ciężarnych jest bezpieczne dla zdrowia. Według zaleceń, kobiety planujące ciążę, kobiety ciężarne i małe dzieci nie powinny spożywać ryb takich jak: rekin, marlin, miecznik, tuńczyk, makrela królewska, sum. A jeżeli już, to nie częściej, niż raz na dwa tygodnie. Należy również unikać spożywania ryb niedogotowanych lub surowych . Pewnemu ograniczeniu powinny podlegać też: karp, dorsz alaskański, halibut, okoń słodkowodny. Rekomendacje co do rodzajów i ilości spożywanych ryb są zróżnicowane w różnych krajach. Jednak w wielu przypadkach są one zgodne i zbieżne. EFSA zaleca spożywanie od 1-2 do 3-4 porcji ryb (o niskiej zawartości rtęci) tygodniowo kobietom ciężarnym. Spożycie ryb na takim poziomie przyczynia się do lepszego rozwoju układu nerwowego u potomstwa. Poniżej przedstawiliśmy przykładowe zalecenia dotyczące spożycia ryb przez kobiety ciężarne w różnych krajach na świecie: Polska należy unikać ryb: miecznik, makrela królewska, rekin, tuńczyk, węgorz, płytecznik, łosoś bałtycki wędzony, szprotki wędzone, śledź bałtycki wędzony, szczupak, panga, tilapia, gardłosz atlantycki nie więcej niż 1 porcja tygodniowo: karp, halibut, marlin, okoń, żabnica, makrela hiszpańska, śledź zaleca się spożywać: łosoś norweski hodowlany, dorsz, szprot, flądra, ryba maślana, sardynki, makrela atlantycka, sum, morszczuk, pstrąg hodowlany, krewetki, ostrygi, krab, langusta Wielka Brytania należy unikać ryb: rekin, miecznik, marlin, surowe skorupiaki nie więcej niż 2 porcje tygodniowo: tuńczyka (2 x 140-170 g), łososia, pstrąga, makreli, śledzia, sardynek, sardyn, okonia morskiego, dorady, turbota, halibuta, kraba nie ma potrzeby ograniczania spożycia nietłustych ryb białych: dorsza, plamiaka, gładzicy, morszczuka, flądry Francja należy unikać: rekin, minóg, miecznik, marlin ograniczyć spożycie do 150 g/tydzień: żabnica, węgorz, gardłosz, grenadier, halibut atlantycki, barwena, szczupak, dorsz, karmazyn, dorada, makrela wężowa, jesiotr, tuńczyk zaleca się spożywać dwa razy w tygodniu: łosoś, makrela, sardynki, pstrąg, śledź Niemcy nie spożywać: tuńczyka, miecznika, ryb wędzonych spożywać 2 porcje tygodniowo pozostałe ryby, w tym 1 porcję ryb tłustych (makrela, śledź, sardynki, łosoś) Dania nie spożywać tuńczyka świeżego i w puszce, halibuta, miecznika, śledzia, rekina, okonia, szczupaka, sandacza nie więcej niż jedna porcja (125 g) łososia bałtyckiego miesięcznie spożywać pozostałe ryby w ilości 350 g/tydzień, z czego 200 g powinny stanowić ryby tłuste zaleca się spożycie ryb takich jak: flądra, dorsz, plamiak, morszczuk, makrela, śledź, łosoś hodowlany USA unikać ryb takich jak: makrela królewska, marlin, rekin, miecznik, tuńczyk wielkooki (opastun) dodatkowo ograniczyć do max 1 porcji tygodniowo: duże karpie, sumy, pstrągi, okonie złowione samodzielnie 1 porcja tygodniowo: karp, halibut, makrela hiszpańska, tuńczyk biały, tuńczyk żółtopłetwy, żabnica, antar patagoński, grouper 2-3 porcje tygodniowo: sardela, makrela atlantycka, okoń morski, ryba maślana, sum, małż, dorsz, krab, raki, flądra, plamiak, morszczuk, śledź, homar amerykański, barwena, ostryga, okoń, gładzica, mintaj, łosoś, sardynka, przegrzebek, krewetki, sola, kalmary, tilapia, pstrąg słodkowodny, tuńczyk w puszkach, sieja Jak ograniczyć ryzyko zatrucia rtęcią? Selen zmniejsza toksyczność rtęci Selen jest składnikiem pokarmowym, który przeciwdziała niektórym niekorzystnym skutkom działania rtęci tworząc z nią mniej toksyczne kompleksy. Dodatkowo selen prawdopodobnie również: Ułatwia demetylację (przekształcenie) rtęci organicznej (toksycznej) do rtęci nieorganicznej (dużo mniej toksycznej) Prowadzi do redystrybucji rtęci (przetransportowania) do mniej wrażliwych narządów Zmniejsza wchłanianie rtęci z przewodu pokarmowego Wysokie spożycie selenu zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych spowodowanych rtęcią . Odnotowano też, że dieta bogata w selen może opóźniać wystąpienie objawów neurologicznych spowodowanych długotrwałym narażeniem na metylortęć . Obróbka termiczna nie obniża poziomu rtęci w żywności ale zmniejsza jej biodostępność Co prawda obróbka termiczna ryb i owoców morza nie powoduje obniżenia zawartości rtęci to jednak może wpływać na obniżenie biodostępności tego składnika. Oznacza to, że poddawanie produktów spożywczych działaniu temperatury przyczynia się do tego, że mniej rtęci zostanie wchłonięte w naszym przewodzie pokarmowym. Najbardziej efektowne jest smażenie i grillowanie. Mniejszy wpływ na biodostępność rtęci ma gotowanie w wodzie i na parze. Naukowcy stwierdzili, że obróbka termiczna żywności może obniżać biodostępność rtęci nawet o 40-60% . Jak sprawdzić poziom rtęci? Sprawdzenie poziomu rtęci w organizmie jest bardzo trudne Poziom rtęci mierzony we krwi, włosach i moczu odzwierciedla głównie narażenie na ten składnik, które miało miejsce niedawno, ale nie pokazuje łącznej jego zawartości w naszym ustroju. Część naukowców uważa, że nie jest możliwe ustalenie takiego poziomu rtęci we krwi i moczu, poniżej którego na pewno nie wystąpią objawy zatrucia . Jeżeli jest taka konieczność (np. w przypadku stwierdzonego długotrwałego narażenia na rtęć w miejscu pracy) zazwyczaj przeprowadza się badanie krwi. Analiza zawartości rtęci w moczu pozwala na stwierdzenie obecności formy nieorganicznej i metalicznej (mniej toksycznej). Rtęć organiczna występuje w moczu tylko w śladowych ilościach. Stąd poziom stężenia rtęci w moczu nie odzwierciedla zawartości rtęci organicznej (toksycznej) w organizmie . Pomocnym oznaczeniem zawartości rtęci organicznej (metylortęci) w organizmie jest badanie poziomu tego składnika we włosach. Uważa się, że poziom rtęci we włosach dość dobrze obrazuje narażenie na rtęć organiczną w przeszłości i aktualnie. W normalnych warunkach, stężenie rtęci we włosach nie powinno przekraczać 1-10 mg/kg. W przypadku umiarkowanego zatrucia rtęcią jej poziom wrasta do poziomu 200-800 mg/kg, a w przy ciężkim zatruciu wzrasta nawet do 2400 mg/kg. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca monitorowanie stężenia metylortęci we włosach kobiet ciężarnych i podaje, że obecność rtęci na poziomie 10 mg/kg lub wyższym może zwiększać ryzyko wad neurologicznych płodu . Jak leczyć zatrucie rtęcią? W przypadku zatrucia nieorganicznymi związkami rtęci wykonuje się płukanie żołądka, a także podaje się carbo medicinalis (węgiel aktywowany; leczniczy), dimerkaptopropanosulfon (DMPS) lub penicylaminę. U osób, u których doszło do zatrucia związkami organicznymi stosuje się kwas 2,3-dimerkaptobursztynowy (DMSA), cysteinę lub N-acetylohomocysteinę. Gdy nastąpi uszkodzenie nerek, wówczas wykonuje się hemodializę Zazwyczaj leczy się objawy powstałe w wyniku zatrucia rtęcią. Do dnia dzisiejszego niestety nie wynaleziono skutecznego lekarstwa na zatrucie rtęcią.
rtęć cena za kg